नरेश ठूले All Literature | Contact Author

        "सवै कवि स्रष्टाहरु मान्छे हुन,

तर, सवै मान्छेहरु कवि स्रष्टा होइनन,

कवि स्रष्टाहरुले कलमको निबबाट

जीवन जगतको परिभाषा र सिङ्गो ब्रह्माण्ड लेख्दछन

अक्षरबाट विगत खोतल्दछन

वर्तमान बोल्दछन, भविष्य वताउँदछन्

उनिहरु युगयुग बोलिरहन्छन

र, मरेर पनि जिवित रहन्छन……….।"

यिनै पक्तिहरूबाट स्व.लोकेश बोगटिलाई श्रद्धा सुमन अर्पण गर्न चाहन्छु र उनले रचेका गीतहरूको संगालो गीति एलवम लोकेशको सपनाको बारेमा छोटो समिक्षात्मक विचार ब्यक्त गर्न चाहन्छु ।

करीव ३ वर्षअगाडि सामाजिक कार्यक्रमको दौडानमा परिचित हुन पुगेका लोकेश बोगटि भौतिक रुपले विगत १ वर्षदेखि हामी विच छैनन । सौम्य, मिलनसार र सृजनशिल विचार बोकेका उनिबाट हङकङेलि नेपाली समाजले धेरै उपलब्धिमूलक योगदान पाउने आशा लिएको थियो । तर त्यो आशा निराशामा मात्र परिणत भएन सबैलाई स्तब्ध तुल्यायो उनको अकल्पनीय मृत्युले । यद्दपी उनि आफू नरहेपनि हामीलाई मायाको चिनो स्वरुप अमूल्य उपहार जो उनिबाट लिपिवद्ध र उनको भावना र विचारले ओतप्रोत "लोकेशको सपना" नामक गीति संगालो हामिविच सुम्पेर गएका छन् । उनको यो अधुरो सपनालाई साकार पार्ने प्रयत्य स्वरूप असल कार्य गरेको छ नेप्लीज आर्ट एण्ड कल्चर एसोसियसन हङकङले । यस्तो प्रसं'शायोग्य कार्यमा समर्पित एसोसियनका अध्यक्ष नन्द चङसु लगायत आयोजक सम्पूर्ण 'टिमप्रति सादुवाद ।

गीत तथा संगीत भनेको जीवनको एउटा अङ्ग हो, जसले प्रत्येक मान्छेलाई सुख र दुःखमा साथ दिएको हुन्छ । त्यसैले गीत जीवनको लागि हुनु पर्दछ र जीवन गीतको लागि हुनुपर्दछ । जसले हरेक प्राणी जगतलाई मनोरन्जन र आनन्द मात्र नभएर शान्ति समेत प्रदान गरोस् र सन्देश सम्वाहक पनि बनोस्।

गीत सुन्नु र गुन्गुनाउनु एउटा कुरा हो, जो सबैले सजिलै गर्न सकिन्छ । तर, गीतको बारेमा समिक्षा गर्नु विश्लेषण गर्नु र यसको बारेमा लेख्नु, भन्नु निक्कै कठिन कार्य हो मलाई लाग्छ । एउटा गीत तयारी हुनको लागि शब्द, संगीत र स्वर तीन विधाको यथोचित सममिश्रण आवश्यक छ । अथवा गीतलाई शब्द, संगीत र स्वरको त्रिकोणात्मक संगम हो भन्न सकिन्छ । त्यसैले गीतको बारेमा लेख्न, भन्न र समग्र समिक्षा गर्नको लागि शब्दरचना, संगीत र स्वरगायन तिनवटै विधामा ज्ञान हुन आवश्यक छ, अनि मात्र गीतमा भएको गुण अवगुण, सबलपक्ष दुर्बलपक्ष तथा गीतको स्तर र वजन कति छ भन्ने कुरा खुट्याउन सक्ने हैसियत रहन्छ ।

म एउटा श्रोताको हैसियतले लोकेश बोगटीको गीति एलबम "लोकेशको सपना" को बारेमा आफुलाई लागेका शब्दहरू भन्नु पर्दा- स्रष्टा स्व. लोकेश बोगटीद्वारा लिपिवद्ध गीति संगालो "लोकेशको सपना" एलवममा १० वटा गीतहरु समेटिएका छन् । जीवनसँग परोक्ष गाँसिएका "लोकेशको सपना" मा समेटिएका प्रत्येक गीतहरू सरल, मिठा, सुमधुर र कर्णप्रीय छन् । जसमा मिलन विछोड, आशा निराशा, आग्रह, र्समर्पण, पिडा, उमङ्ग, दुःख, पश्चताप जस्ता जीवनमा घट्ने कथाका विविध रसहरूले भरिएका छन भने केही प्रकृति सौर्न्दर्य र देशभक्ति गीतहरू रहेका छन् । जो सुन्न र गुन्गुनाउन योग्य छन् ।

संगीतकारहरु सुरेश अधिकारी, गणेश परजुली, दिपक शर्मा, रामचन्द्र काफ्ले र बाबु बोगटीद्वारा संगीतबद्ध उक्त एलबममा गायकहरु दिपक लिम्बू, रामचन्द्र काफ्ले, बाबु बोगटी, जुनु रिजाल, कृष्ण काफ्ले, अच्युत गिरीको अवाजमा स्वरवद्ध गरिएको छ भने ट्रयाक नम्वर १० को गीत रचनाकार लोकेश बोगटी स्वयंले गाएका छन् । गीतहरू हाल चलनचल्तिमा आईरहेका (लोकभाकाहरुलाई आधुनिकिकरण गरिएका) लोक आधुनिक लयमा आधरित रहेकाछन् । ट्र्याक १, २, ३, ४, ५ र ६ नम्वरको गीतहरू प्रायः माया प्रितिमा आधरित मिलन विछोड, आशा निराशा, आग्रह, र्समर्पण, पिडा, उमङ्ग, दुःख, पश्चताप भावमा अभिप्रेरित छन भने ट्र्याक ७ र ८ नम्वरको गीत प्रकृति सौर्न्दर्यमा आधरित रहेका छन र ट्र्याक नम्वर ९ को गीत राष्ट्रप्रेम भावमा ओतप्रोत रहेको छ । जसलाई हङकङका स्थानीय कलाकारहरू-गणेश न्योपाने, गणेश पराजुलि, चेतमान गुरूङ, नागेन्द्र श्रेष्ठ, टोपराज लामा, पवित्र राई, हर्षित आले चङ्सु, कला चेम्जोङ र सोनाम महर्जनले स्वर दिएका छन् ।

"लोकेशको सपना" को आवरण पक्ष पनि आकर्षक छ । कभरको अघिल्लो भागमा स्वभाविक मिल्दो रंगको पर्दामा गीतकारको सुन्दर तस्विर  र तस्विरको पछिल्लो तहमा हल्का अमूर्त दृश्य र त्यहि अमुर्ततालाई आँखिझ्यालको रुपमा प्रयोगमा ल्याउन खोजिएको दृश्य अर्थपूर्ण देखिनुको साथै एल्बमको नामको औचित्य झल्किएको देखिन्छ । हाल नेपाली बजारमा चलन चल्तिमा देखा परेका सिडीहरूको लहरमा यो एलबम निक्कै आकर्ष देखिएको छ ।

शब्दरचनाको हिसाबले संगीत पक्ष सवल देखिन्छ । संगीतकारले शब्दका भावहरूलाई यथोचित र न्यायचित संगीत दिएर कुशलतापूर्वक आफ्नो क्षमताको प्रदर्दर्शन गरेका छन् । यी सबै गुणहरूले गर्दा लोकेशको सपना साच्चै साकार भएको छ भन्ने मेरो बुझाई छ ।

अन्तमा गीतकार लोकेश बोगटी आफू सशरिर यो लोकमा नरहेपनि नेपाली गीत संगीतलाई योगदान दिएर गएका छन्, आफ्नो स्वर, शब्द र भावनाको अमूल्य उपहार दिएर गएका छन् ।  उनको बिमोचित गीतिएलबम "लोकेशको सपना" सबै नेपाली श्रोताहरूमाझ लोकप्रिय बनोस् । उनको आत्मलाई चिर शान्ति मिलोस  ।